Wat is wijn met kurk en hoe herken je het?
Wijn met kurk; erg vervelend, maar wat is het precies? Hoe herken je het en hoe kan je het voorkomen? In dit blog beantwoorden onze wijnexperts al deze vragen voor je en geven ze 3 cruciale tips om dit te voorkomen. Het is namelijk een wijnfout die in totaal bij 3% tot 8% van alle wijnflessen kan voorkomen waarbij het niets te maken heeft met de daadwerkelijke kurk; het kan ook bij een wijn met schroefdop voorkomen of door de manier hoe je de wijn thuis bewaard!
Wat is ‘wijn met kurk’
We beginnen bij het begin zodat je precies weet wat de fout in de wijn is. Het heeft namelijk niets te maken met stukjes kurk in je wijn. Een wijn met kurk bederft door een besmetting met een schimmel die de chemische reactie: TCA veroorzaakt. TCA ( 2,4,6-trichlooranisol of 1,3,5-trichloor-2-methoxy-benzeen) is een organische verbinding die een muffe geur en smaak veroorzaakt. Een wijnexpert zal ‘wijn met kurk’ aanduiden door het ‘wijn met trichlooranisol’ of ‘wijn met TCA’ te noemen.

Hoe ontstaat wijn met kurk?
Waarom noemen we het ‘wijn met kurk’, als het niks met de kurk te maken heeft? De besmetting komt het vaakst voor via de kurk. Vooral vóór 1995 werd de schimmel het meest op de kurk gevonden waardoor in dit jaar de wet- en regelgevingen rondom het produceren en reinigen van de kurk is aangepast.
Ondanks dat de kurk de meest voorkomende boosdoener is, kan de besmetting ook plaatsvinden in de plek waar de wijn gemaakt of bewaard wordt. Bijvoorbeeld een houten stelling of houten kistje kan de schimmel bij zich dragen. Zo wordt een wijn vaak al in een vroeg stadium besmet. Het heeft dus niks te maken met de rijping of ouderdom en ook een wijnfles met schroefdop kan dus ‘kurk’ krijgen.
De voornaamste redenen voor wijn met kurk:
- De kurk op de wijnfles kan de schimmel bij zich dragen doordat de kurkboom met chloorhoudende insectenbestrijdingsmiddelen is behandeld;
- De kurk kan tijdens het reinigingsproces in contact komen met de schimmel;
- Tijdens het bottelproces kan de schimmel in de leidingen zitten of in de vaten tijdens het rijpingsproces waardoor het in de wijn terecht komt;
- De schimmel kan al voor gebruik in de fles aanwezig zijn doordat de flessen gereinigd zijn met chloorhoudende middelen.
Hoe herken je kurk in je wijn?
Wijn kan in sterke en minder sterke mate ‘kurk’ hebben. In de meeste gevallen zal je het direct ruiken!
RUIKEN
Iedere wijnkenner weet dat de smaakbeleving van wijn begint met het ruiken van de heerlijke wijn aroma’s. Althans, als het goed is. Wijn met kurk ruikt muf en bitter waardoor je in de meeste gevallen direct weet je dat de wijn ‘niet goed is’. De geur wordt ook wel vergeleken met de geur van een vochtige kelder, nat karton, oude aardappelen of zelfs een natte hond! Je zintuigen zullen je dus waarschuwen voor deze bedorven wijn.
PROEVEN
Maar een wijn met kurk hoeft niet altijd sterk ‘bedorven’ te ruiken. Zo kan een wijn lichtelijk muf ruiken doordat de wijn nog niet veel is aangetast. Hiernaast kunnen wijnen met zeer veel tannines of met een sterk mineralen karakter zoals wijn afkomstig van druivenrassen als syrah, cabernet sauvignon en nebbiolo, direct na openen ook vrij bitter ruiken. Wij adviseren dan ook om dit soort wijnen goed te laten ‘luchten’ dan wel te decanteren. Decanteren is niks meer dan het overschenken van de wijn in een karaf, waardoor het goed in contact komt met zuurstof en dus letterlijk even kan ‘luchten’ voor een perfecte smaakbeleving. Mocht je zo’n wijn bij ons kopen, dan zullen wij je altijd deze tip geven.
Twijfel je aan de geur? Draai je wijn goed in je glas en neem een slok. De smaak zal je snel genoeg vertellen of de wijn goed is.
Je hebt een wijn met kurk, en nu?
Een wijn met kurk; niemand zit daarop te wachten, maar het kan gebeuren. Ook bij wijnen van de Gouden Ton. Heb je kurk in je wijn geconstateerd? Doe de kurk of de schroefdop weer op de fles en breng het terug naar een van onze winkels. Wij zullen je een nieuwe fles meegegeven. Drink de wijn niet verder op en gebruik deze wijn ook niet voor koken; net als andere bedorven producten moet je dit niet verder gebruiken.
3 tips om kurk in je wijn te voorkomen
Hoewel de meeste besmettingen plaatsvinden in het wijnhuis, zijn er ook situaties waardoor je zelf de wijn kan laten bederven. Onze wijnexperts geven je hierbij 3 cruciale tips voor het goed bewaren van je wijn waardoor je voorkomt dat er ‘kurk in je wijn’ ontstaat of een andere vorm van bederven:
1. Stop nooit een kurk met de bovenkant naar beneden in een aangebroken fles.
2. Gebruik een glazen, aluminium of plastic wijnafsluiter en reinig deze regelmatig. Een wijnafsluiter van kurk raden we af.
3. Zet nooit een fles wijn of karafwijn open in een houten kast, de ijskast of wijnkoelkast
Wil je meer wijnkennis?
Wil jij je wijnkennis verbreden en een wijnexpert worden? Houd dan onze wijnblogs in de gaten op onze website en ons Instagram account.